Thời gian qua, rất nhiều vụ tai nạn giao thông gây hậu quả nghiêm trọng đã xảy ra, mà nguyên nhân đến từ việc người đi bộ qua đường không đúng nơi quy định.
Ngày 11.8.2024, trên cao tốc Nội Bài – Lào Cai, 2 người (1 nam, 1 nữ) đã vô tư đi bộ qua đường, giữa dòng xe cộ đang di chuyển với tốc độ cao. Một tài xế ôtô sau đó đã phải đánh lái vào lề đường, tránh va chạm với 2 người trên. Hay ngày 21.10.2024, một nam sinh đã chạy qua đường bất ngờ tại vị trí gần lối lên Vành đai 2 trên cao (Hà Nội). Trước tình huống đó, một tài xế ôtô đã phải đánh lái đâm vào dải phân cách, xe suýt lật ngang.
Đây là những tình huống mà tài xế ôtô kịp thời xử lý, không xảy ra va chạm gây hậu quả nghiêm trọng. Còn rất nhiều trường hợp khác không được may mắn như thế. “Ôtô chạy trên cao tốc thường duy trì tốc độ 80-100km/h. Nhiều lúc, thấy người đi bộ băng qua đường, tài xế phải phanh gấp hoặc đánh lái. Có người xử lý kịp, nhưng cũng có người bị bất ngờ, không kịp phản ứng, dẫn đến tai nạn” – anh Đinh Mạnh, tài xế xe khách tuyến Hải Phòng – Sa Pa chia sẻ.
Tại Điều 30, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ năm 2024 quy định, người đi bộ phải đi trên vỉa hè, lề đường, đường dành riêng cho người đi bộ; trường hợp đường không có vỉa hè, lề đường, đường dành riêng cho người đi bộ thì người đi bộ phải đi sát mép đường bên phải theo chiều đi của mình. Đồng thời, chỉ được qua đường ở những nơi có đèn tín hiệu, có vạch kẻ đường hoặc có cầu vượt, hầm dành cho người đi bộ và phải tuân thủ tín hiệu chỉ dẫn, báo hiệu đường bộ. Trường hợp không có đèn tín hiệu, vạch kẻ đường, cầu vượt, hầm dành cho người đi bộ thì phải quan sát các xe đang đi tới, chỉ qua đường khi bảo đảm an toàn, khi qua đường phải có tín hiệu bằng tay…
Luật quy định rõ ràng là vậy, nhưng nhiều người vẫn ngó lơ. Như chị Hà Long (SN 2002, ở quận Cầu Giấy, Hà Nội) đã tỏ ra bất ngờ vì không nghĩ đi bộ cũng bị xử lý vi phạm.
Tình huống trên ghi nhận trong ca làm việc mới đây của tổ công tác Đội CSGT đường bộ số 6 (Phòng CSGT, Công an TP Hà Nội) trên đường Xuân Thủy (quận Cầu Giấy). Theo đó, Tổ công tác phát hiện chị Long cùng một số người khác đi bộ sang đường không đúng nơi quy định (chỉ cách cầu vượt đi bộ vài chục mét – PV). Trình bày với lực lượng chức năng, đa số các trường hợp vi phạm đều đưa ra lý do là “vội, tiện”.
Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ đã tăng mức phạt đối với người đi bộ vi phạm luật giao thông, có hiệu lực từ 1.1.2025.
Theo đó, tại Điều 10 Nghị định 168 quy định, phạt tiền từ 150.000 đồng – 250.000 đồng (mức cũ là 60.000 đồng – 100.000 đồng) đối với người đi bộ có hành vi không đi đúng phần đường quy định, qua đường không đúng nơi quy định, không chấp hành tín hiệu đèn giao thông, vạch kẻ đường… Phạt tiền từ 400.000 đồng – 600.000 đồng (mức cũ là 100.000 đồng – 200.000 đồng) đối với người đi bộ đi vào đường cao tốc (trừ người quản lý, bảo trì đường cao tốc); mang vác vật cồng kềnh gây cản trở giao thông…
Như vậy, so với Nghị định 100/2019, mức phạt đối với người đi bộ vi phạm luật giao thông đã tăng. Tuy nhiên, theo một số người dân, để đảm bảo tính răn đe thì cần quyết liệt xử lý, thậm chí là tăng thêm mức phạt. Theo đại diện Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an), việc tăng chế tài nhằm bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật, tăng tính răn đe, nâng cao ý thức của người tham gia giao thông.
