Cụ thể, theo Điều 39 của luật này, các trường hợp bao gồm:
- Giấy tờ đăng ký hoặc biển số bị mờ, hỏng, không còn đủ điều kiện nhận diện hoặc sử dụng.
- Thay đổi kết cấu, mục đích sử dụng xe, như cải tạo, đổi màu sơn, thay đổi tên hoặc mã định danh của cá nhân, tổ chức sở hữu.
- Chủ xe chuyển nơi cư trú hoặc trụ sở và có nhu cầu đổi giấy đăng ký xe để cập nhật thông tin mới.
- Chứng nhận đăng ký xe hoặc biển số hết thời hạn sử dụng theo quy định hiện hành.
- Thay đổi mẫu biểu của cơ quan chức năng, yêu cầu người dân phải cập nhật lại giấy tờ mới theo biểu mẫu được chuẩn hóa.
Bên cạnh các trường hợp cần đổi giấy tờ, Luật cũng quy định 6 trường hợp sẽ bị thu hồi chứng nhận đăng ký xe và biển số. Các trường hợp này bao gồm:
- Chuyển quyền sở hữu xe (mua bán, cho tặng, thừa kế…). Trong trường hợp biển số là biển trúng đấu giá, chỉ thu hồi giấy đăng ký.
- Xe nhập khẩu miễn thuế, tạm nhập tái xuất của tổ chức nước ngoài khi hết thời hạn sử dụng hoặc được chuyển nhượng, tiêu hủy.
- Phát hiện hồ sơ giả hoặc sai phạm trong số khung, số máy, hoặc xe bị tháo máy để lắp sang phương tiện khác.
- Xe cơ giới hết niên hạn sử dụng hoặc hư hỏng không thể sử dụng.
- Xe bị mất, bị thải bỏ mà chủ xe có yêu cầu thu hồi đăng ký và biển số.
- Việc cấp đăng ký, biển số sai quy định pháp luật.
Luật mới cũng quy định rõ các trường hợp được cấp đăng ký và biển số xe tạm thời, bao gồm:
- Xe mới sản xuất hoặc nhập khẩu có chứng nhận chất lượng kỹ thuật, đang di chuyển từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ hoặc đăng ký.
- Xe tạm nhập, tái xuất phục vụ sự kiện, hội chợ, thể thao, du lịch được Nhà nước cho phép, bao gồm cả xe có tay lái nghịch.
- Xe thử nghiệm phục vụ nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ.
- Xe làm thủ tục tái xuất hoặc chuyển nhượng hợp pháp.
Luật mới quy định, niên hạn sử dụng của xe cơ giới được tính từ năm sản xuất đến hết ngày 31/12 của năm kết thúc niên hạn sử dụng. Tuy nhiên, một số loại xe không bị áp dụng niên hạn sử dụng, gồm:
- Xe mô tô, xe gắn máy.
- Xe chở người đến 8 chỗ (không tính tài xế).
- Xe ô tô chuyên dùng, rơ moóc, sơ mi rơ moóc.
- Xe phục vụ quốc phòng, an ninh của lực lượng quân đội và công an.
Người dân, doanh nghiệp sở hữu phương tiện cần chủ động kiểm tra tình trạng giấy tờ, biển số của phương tiện mình đang sử dụng.
Việc cập nhật, đổi mới hoặc thu hồi giấy tờ theo đúng quy định không chỉ giúp tránh các rắc rối pháp lý mà còn góp phần xây dựng môi trường giao thông an toàn, minh bạch và hiện đại.
Đây được xem là bước tiến quan trọng trong quá trình chuyển đổi số, hiện đại hóa quản lý giao thông đường bộ tại Việt Nam, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc truy xuất nguồn gốc, minh bạch thông tin xe cộ trên toàn quốc.
